شلخته بودن کودکان همیشه باعث کلافگی والدین می شود. تقریبا هر مادر و پدری که فرزند دارد این موضوع را تجربه کرده است. شکایت از شلخته بودن کودکان پیش مشاورین کودک امری طبیعی است. به همین خاطر سعی کرده ایم در این مقاله درباره روانشناسی کودک شلخته مطالبی را برای شما گردآوری کنیم. با مطالعه این مقاله خواهید فهمید که چطور با کودک شلخته تان برخورد کنید.
شلختگی در کودکان
شلختگی و بی نظمی در کودکان امری طبیعی است. تقریبا تمامی کودکان در یک سنی خیلی شلوغ و بهم ریخته هستند. این موضوع باید توسط والدین پیگیری شود. زیرا اگر در دوران کودکی اصلاح نشود، می تواند در بزرگسالی نیز همراه کودک باشد و نتوان کار زیادی برایش انجام داد.
نکته مهمی که وجود دارد این است که گاهی اوقات شلختگی در کودکان نشانه یک اختلال یا بیماری می باشد. این موضوع توسط والدین قابل تشخیص نیست و حتما باید یک فرد متخصص مانند مشاور کودک درباره این موضوع نظر دهد. با این حال اگر شلختگی و بی نظمی کودتان با تغییرات رفتاری همانند پرخاشگری، درگیری با هم سن و سالان و یا افت تحصیلی همراه می باشد، باید به یک متخصص مراجعه کنید. اختلالاتی مانند بیش فعالی می توانند نشانه هایی مانند شلختگی، افت تحصیلی، کاهش تمرکز حواس و موارد دیگر را داشته باشند.
دلایل شلختگی کودکان
دلایل مختلفی برای شلختگی کودکان وجود دارد. اگر مواردی مانند اختلالات و بیماری ها را کنار بگذاریم، مواردی هستند که می توانند باعث ایجاد بی نظمی در کودکان شوند. در ادامه به برخی از این دلایل می پردازیم:
تمیزکاری کسل کننده است
تمیز کردن اتاق، مرتب کردن وسایل و جمع و جور کردن لباس ها فعالیت جذابی برای کودکان نیست. آن ها ترجیح می دهند در آن زمان تلویزیون تماشا کنند و یا به کار دیگری مشغول باشند. بنابراین طبیعی است که دوست نداشته باشند کار کسل کننده ای مانند مرتب کردن اتاق را انجام دهند. آن ها هیچ نیازی به انجام این کار نمی بینند.
خود شما نیز آدم بی نظمی هستید
کودکان به مقدار زیادی از والدین خود تاثیر پذیر هستند. آن ها رفتار والدین خود را می بینند و از آن تقلید می کنند. اگر خود شما فردی هستید که به هنگام ورود به خانه لباستان را هر گوشه ای از خانه می اندازید و یا آشپزخانه تان نامنظم است، نمی توانید از فرزند خود توقع داشته باشید که فرد مرتبی باشد. بنابراین اگر می خواهید که کودک شلخته ای نداشته باشید، باید در ابتدا خودتان آدم منظمی باشید.
بیش از حد وابسته است
روانشناسی کودک شلخته، وابستگی را یکی از مهم ترین عوامل شلختگی کودک می داند. اگر در کودکی به او یاد نداده اید که چطور باید برخی از کارهایش را خودش انجام دهد، الان نمی توانید توقع داشته باشید که یک کودک منظم باشد. زیرا او همیشه یاد گرفته است که در کارهایش به او کمک خواهید کرد.
بسیار سخت گیر هستید
سخت گیری بیش از حد نسبت به کودک به خصوص در سنین پایین باعث می شود در سنین بالاتر تبدیل به فردی بی نظم شوند. درک مسائلی مانند نظم و انضباط در سنین کمتر از 3 سال برای کودک ممکن نیست. اگر سعی کنید در این سنین به او درباره نظم آموزش دهید، در حقیقت راه شلخته شدن او در آینده را هموار کرده اید.
راهکارهای درمان شلختگی کودک
حال که با دلایل شلختگی کودکان آشنا شدیم، بهتر است راهکارهایی برای درمان این وضعیت یاد بگیریم. شما به عنوان والدین یک کودک بهترین مربی او برای نظم خواهید بود. بنابراین بهتر است از راهکارهای زیر برای آموزش نظم به کودکتان استفاده کنید.
خودتان منظم شوید
در مرحله اول بهتر است نظم و ترتیب را خودتان رعایت کنید. همانطور که در بالا اشاره کردیم، کودکان تا حد زیادی از والدین خود اثر می پذیرند. به همین خاطر بهتر است در ابتدا خودتان آدم منظمی شوید و محیط زندگی را مرتب نگه دارید تا کودک شما الگو بگیرد.
او را تشویق کنید
نظام تشویق و تنبیه یکی از بهترین راهکارها برای اموزش نظم به یک کودک شلخته می باشد. همانطور که گفتیم، کودکتان ضرورتی برای مرتب کردن نمی بینند. بنابراین بهتر است با تعیین کردن جایزه، او را به انجام تمیز کاری مشتاق کنید. به طور مثال به او بگویید که اگر اتاقش را مرتب کند، برایش بستنی مورد علاقه اش را می خرید و یا اینکه می تواند برنامه مورد علاقه اش را تماشا کند.
تمیز کاری را به او یاد بدهید
در بسیاری از اوقات کودک نمی داند که باید دقیقا چکار کند. به طور مثال وقتی که به او می گویید لباس هایت را مرتب کن، او دقیقا نمی داند که باید چه کاری انجام دهد. به همین خاطر باید در ابتدا به او آموزش دهید. شما می توایند به او آموزش دهید که چطور لباس ها را تا کند و یا اینکه لباس ها باید در کجا قرار بگیرند. در این صورت او می داند که قرار است چه کاری انجام دهد.
اتاقش را تقسیم بندی کنید
گاهی اوقات کودک می خواهد که اتاقش را مرتب کند اما نمی داند که باید از کجا شروع کند. در اینجور مواقع باید وظیفه تمیز کردن اتاق را به قسمت های کوچک تر تقسیم کنید. به طور مثال می توانید اتاقش را به چهار قسمت تقسیم کنید و به او بگویید که در ابتدا کدام قسمت را تمیز کند. و یا اینکه می توانید تقسیم کار را به صورت دیگری انجام دهید. به طور مثال به او بگویید که ابتدا زباله ها را جمع کند، سپس لباس هایش را مرتب کند و در نهایت اسباب بازی ها و سایر وسایل را مرتب کند. بدین ترتیب کودک شما می داند که باید از کجا و به چه صورت شروع کند.
مسابقه بگذارید
ایجاد کردن یک مسابقه می تواند برای او جذاب باشد. با این کار در مرتب کردن اتاقش به او کمک می کنید و از طرفی دیگر جذابیت این کار را برای او افزایش می دهید. سعی کنید در این کار پیروز شوید تا کودک شما برای پیروزی تشنه باشد. بدین ترتیب در دفعه بعد او سعی می کند که از شما پیشی بگیرد تا خودش برنده این رقابت باشد.
فقط در شروع کار همکاری کنید
نیازی نیست که در تمام مدت تمیز کاری به او کمک کنید. کافیست در شروع کار به او کمک کنید. روانشناسی کودکان شلخته می گوید که ایجاد انگیزه با همکاری کردن والدین در تمیزکاری افزایش پیدا می کند. بنابراین وقتی کودک شما می بیند که در تمیزکاری به او کمک می کنید، مشتاق می شود این کار را انجام دهد.
گاهی اوقات نادیده بگیرید
اگر کودک شما در برابر تمیزکاری و مرتب کردن مقاومت می کند، هرچقدر بیشتر اسرار کنید، در حقیقت او را به سمت لجبازی سوق می دهید. با این کار او بیشتر نافرمانی می کند و سرسخت تر می شود. در این مرحله بهتر است که اتاق او را نادیده بگیرید. این کار باعث می شود که یک تلنگر ساده به کودک بخورد و سعی کند کارهایش را خودش انجام دهد. دقت داشته باشید که این روش در برخی اوقات موثر است و نباید همیشه این کار را انجام دهید.
جمع بندی
شلخته بودن کودکان یک معضل برای والدین می باشد. این مشکل را می توان با استفاده از راه حل های ساده ای برطرف کرد. به همین خاطر بهتر است با استفاده از راهکارهای ارائه شده و با صبر و حوصله به دنبال حل کردن این مشکل باشید. اگر از شرایط فرزندتان اطلاع دقیقی ندارید، بهتر است از مشاوره کودک شلخته کمک بگیرید. گاهی اوقات وجود اختلالاتی مانند بیش فعالی باعث می شود که کودک شما به سمت شلختگی برود. در این صورت نیاز است که از یک فرد متخصص در این زمینه کمک بگیرید.