هر پدر و مادری ممکن است با رفتار بی ادبانه فرزندش مواجه شود. گاهی اوقات این موضوع سر مسائل کوچک می باشد و گاهی اوقات نیز قضیه جدی تر می شود. زمانی که روانشناسی کودک را بررسی می کنیم متوجه می شویم که بی ادبی و بی احترامی اغلب اوقات به دلیل این است که کودک سعی می کند تا احساسات خود را با استفاده از راه اشتباهی نشان دهد. اگر چنین چیزی برای فرزند شما رخ داده است در وهله اول باید بدانید که تنها شما و فرزندتان درگیر این مشکل نیستید و مهم تر از همه اینکه همه چیز تقصیر شما نیست. در ادامه باید خونسردی خود را حفظ کنید و سعی کنید بهترین راه حل را برای حل این مشکل پیدا کنید. به یاد داشته باشید که بی ادبی کودکان در اکثر مواقع با راهکارهای ساده قابل حل می باشد.
چرا کودکان بی ادب می شوند؟
درحالی که بی ادبی فرزندان برای والدین بسیار ناخوشایند است اما معمولا شرایط حاد نیست. به احتمال خیلی زیاد فرزند شما سعی می کند احساس ناامیدی و ناتوانی ای که در برخی از موضوعات دارد را به این شکل به شما اعلام کند. علاوه بر این کودکان که بزرگتر می شوند، اغلب اوقات محدودیت ها و قوانینی را که خانواده برای آن ها می گذارند را بیشتر احساس می کنند. آن ها می خواهند که استقلال بیشتری داشته باشند ولی بلد نیستند که از راه درست به آن برسند. روانشناسی کودک بی ادب به ما نشان می دهد که چطور کودک سعی می کند با استفاده از بی ادبی و بی احترامی استقلالی را که می خواهد بدست آورد.
به عنوان یک والد باید بدانید که نیاز است آزادی و استقلال را در حد نیاز به فرزندتان بدهید. بنابراین راه رسیدن به این آزادی را باید تسهیل کنید. در این حین باید حواستان باشد که رفتارهای آزاردهنده و گستاخانه او نباید به هیچ عنوان مورد تشویق قرار گیرند. کلید کنترل یک کودک بی ادب در این است که به او اجازه دهید استقلال مورد نیازش را داشته باشد و از طرفی دیگر، راه های نامناسب ابراز احساساتش را کنترل کنید. در ادامه راهکارهایی برای برخورد اصولی با کودک بی ادب آورده شده است:
راهکارهای برخورد با کودک بی ادب
رفتار فرزندتان را به یک خصومت شخصی تبدیل نکنید
هرچقدر که حرف ها و رفتار فرزندتان را بیشتر به دل بگیرید، احتمال واکنش کنترل نشده و بیش از حد شما بیشتر خواهد شد. در این وضعیت هم قبح مسائل بین شما و فرزندتان می ریزد و هم فرزندتان برای ادامه رفتار غیرمحترمانه اش تشویق می شود. از طرفی دیگر زمانی که فرزندتان متوجه می شود می تواند شما را عصبانی کند و اوضاع را تحت کنترل بگیرد، متوجه اثرگذاری رفتارش می شود و آن را ادامه می دهد.
راه حل جایگزین است است که در ابتدا تمامی رفتارهای کوچک مانند اخم کردن، چشم غره رفتن و… را کاملا حذف کنید. سپس رفتار فرزندتان را زیر نظر داشته باشید و ببینید کدام رفتارها کاملا مخرب هستند. سعی کنید با استفاده از نظم و انضباط آرام و مداوم این رفتارها را تحت کنترل بگیرید.
الگوی فرزندتان باشید
بچه ها بیشتر چیزها را از تقلید کردن یاد می گیرند. آن ها معمولا رفتار دیگران را در مواقع ناراحتی در نظر می گیرند و سعی می کنند با الگو برداری از رفتار آن ها خشم و سایر احساسات خود را نشان دهند. بنابراین یکی از بهترین کارهایی که برای درمان بی ادبی فرزندتان می توانید بکنید این است که در مقابل کارهای او راهبردهای درست مدیریت خشم را بکار ببرید. از بد صحبت کرد در مورد دیگران در جلوی او پرهیز کنید و سعی کنید در مقابل فرزندتان محترمانه رفتار کنید. در مقابل نیز فرزندتان از شما الگو می گیرد.
کارهای خوب فرزندتان را تشویق کنید.
بسیاری از والدین سعی می کنند زمانی که کودکشان بی ادبی می کند با سخت گیری های بیش از حد او را تنبیه کنند و از این طریق به اصلاح رفتار او بپردازند. در حالی که روانشناسی کودکان نشان داده است بازخورد مثبت نسبت به کارهای کودکان بسیار موثرتر از سخت گیری های بیهوده است. فرزند شما باید بداند که چه رفتارهای درستی دارد. اگر مداوم فقط تنبیه شود دیگر انگیزه ای برای هدف گذاری رفتارهای مثبت نخواهد داشت.
زمانی که فرزندتان حت در یک مسئله کوچک از شما اطاعت می کند باید از او تعریف و تمجید کنید. سپس به دنبال چیزهایی باشید که می دانید او از شما اطاعت می کند و سعی کنید آن ها را از او بخواهید. حتی اگر چند فرزند دارید و متوجه شدید که فرزند بی ادبتان در رفتار با خواهر و برادرش خویشتن داری می کند، این نکته را به او گوشزد کنید.
به دنبال این نباشید که بچه تان را مجبور کنید مودب باشد
درست است که استفاده از این جمله که« من پدر یا مادرت هستم، باید به من احترام بزاری» وسوسه برانگیز است اما به شما اطمینان می دهیم که این جمله نتیجه عکس خواهد داد. این را مطمئن باشید که هیچ وقت نمی توانید کسی را مجبور کنید که به شما احترام بگذارد. وقتی که به فرزندتان اولتیماتیوم می دهید که باید به شما احترام بگذارد، باید بدانید که خودتان را برای شکست باید آماده کنید.
بجای اینکه سعی کنید بر روی رفتار فرزندتان احاطه داشته باشید، باید سعی کنید که بر روی رفتار او تمرکز کنید. به او یادآوری کنید که بی ادبی، صرف نظر از اینکه چه احساسی دارد، اشتباه خواهد بود.
مراقب تاثیر عوامل خارجی بر روی فرزندتان باشید
درست است که به عنوان والدین بیشترین زمان را با فرزندتان می گذرانید. اما باید بدانید تاثیرات عوامل بیرونی مانند دوستان، رسانه ها، مدرسه و غیره نیز بر روی نگرش ها و اعمال فرزندتان کم نخواهد بود. توجه به این تاثیرات می تواند تاثیر زیادی بر روی فرزند شما داشته باشد.
توجه داشته باشید که فرزندتان به چه کسانی وقت می گذراند. متاسفانه گاهی اوقات بی ادبی در میان فرزندان در این سن و سال می تواند باعث مشهور شدنشان شود. هم سن و سالان در سنین نوجوانی تاثیر زیادی بر روی یکدیگر می گذارند. سعی کنید دوستان فرزندتان را به خوبی بشناسید.
گاهی اوقات ممکن است معلم فرزندتان رفتار خوبی با او نداشته باشد. در این موقع باید صحبتی با مدیران مدرسه داشته باشید.
به دنبال ریشه رفتار فرزندتان باشید
درست است که دعوا کردن فرزندتان بخاطر بی ادبی در لحظه خیلی راحت تر است. اما برای بهبود شرایط، باید فکر اصولی تری بکنید. سعی کنید فراتر از رفتار سطحی فرزندتان به صورت عمیق تری به احساساتش رسیدگی کنید.
- آیا فرزند شما احساس ناتوانی برای انجام کاری می کند؟
- آیا از سوی هم سن و سالانش تحقیر می شود؟
در این حالت بهترین کاری که یک پدر و مادر می تواند انجام دهد این است که از خدمات مشاوره کودک استفاده بکنند. خیلی از اوقات نمی توان با کودکان به صورت مستقیم درباره دلیل عصبانیت آن ها صحبت کرد. به همین خاطر مجبور هستیم که خود ما ریشه مشکلات را پیدا کنیم. در این شرایط یک فرد متخصص می تواند کمک بسیاری به ما بکند. یک مشاور با توجه به علمی که دارد می تواند منشا اصلی بی ادبی کودک را پیدا کند. سپس می تواند به شما درباره راه های برخورد با فرزندتان راهکارهای مناسبی ارائه دهد.
به یاد داشته باشید که درمان موثر به معنای درمان ریشه ای و منشا مشکلات می باشد. شناسایی و پرداختن به علل ریشه ای بی ادبی فرزندتان می تواند باعث ایجاد تغییرات واقعی در رفتار فرزندتان شود.
نتیجه گیری
به یاد داشته باشید اگر در برخورد با بی ادبی فرزندتان شما نیز راهکار اشتباهی اتخاذ کنید، نه تنها مشکلتان حل نمی شود بلکه فقط او را گستاخ تر کرده اید. مشکل بی ادبی کودکان مسئله ای قابل حل می باشد ولی به شرط اینکه سعی کنید از راه اصولی با آن برخورد کنید. بهترین کار این است که با کمک یک مشاور کودک سعی کنید ریشه مشکلات او را پیدا کنید. سپس سعی کنید با راهکارهای مناسب به درمان این مشکل بپردازید.